Op zoek naar ware schoonheid

Als danseres bij Shen Yun Performing Arts dacht ik dat het goed voor mij zou zijn me verder te verdiepen in de esthetiek van de traditionele Chinese cultuur. Inmiddels voel ik  dat ik meer waardering heb voor echte schoonheid. 

In de oudheid draaide het bij artistieke creaties vooral om thema's als Hemel en Aarde, goddelijke wezens en de natuur. In die tijd waren poëzie, dans en muziek vaak een vorm van het prijzen van de goden, het uiten van nederigheid en ontzag, of het voordragen van gebeden. 

Hoewel we die dansen en liederen niet meer kunnen zien of horen, kunnen we door middel van geschriften die duizenden jaren bewaard zijn gebleven, nog steeds een gevoel krijgen voor het grote respect dat de ouden voor de natuur en het goddelijke  hadden. Er zijn zelfs kunstwerken die in hun geheel aan ons zijn nagelaten. 

Veel schilderijen en gravures van Boeddha’s, hemelse feeën en andere goden zijn nog steeds te vinden in afgelegen grotten. De bekendste zijn de Grotten van Duizend Boeddha’s in Noordwest-China bij Dunhuang en de Reusachtige Boeddha van Leshan in de provincie Sichuan. Deze majestueuze bezienswaardigheden van lang geleden zijn nu nog steeds prachtig. 

Filosofisch gesproken

In zowel het Taoïstische als het Confuciaanse gedachtegoed is eenvoud mooi en hoogstaand.

"Leegheid, stilheid, rust, afwezigheid van smaak, stilte, zwijgen en niet-handelen zijn de basis van alle dingen”, schreef Meester Zhuang in De Tao van de Hemel, zo'n 300 v.Chr. "Mensen worden wijzen door hun verstilling."

Volgens Confucius moet men beginnen met een goede morele basis en innerlijke schoonheid, voordat men op zoek gaat naar uiterlijke schoonheid en andere verfraaiingen. Ik denk dat het zoeken naar eenvoud in feite het zoeken naar authenticiteit is, want onversierde eenvoud is de meest originele staat van zijn - de meest oprechte manifestatie van de dingen. 

Confucius vroeg een gast ooit om zijn begrip van 'waarheid' uit te leggen. De gast antwoordde: "De echte waarheid van een mens is pure oprechtheid in haar hoogste graad, zonder deze pure oprechtheid kan men anderen niet ontroeren.... Deze innerlijke waarheid heeft een spirituele doeltreffendheid naar buiten toe, en daarom vinden wij haar zo waardevol." 

Er zijn tegenwoordig zoveel dingen die onze verlangens en fantasieën kunnen prikkelen. Het gebeurt zo makkelijk dat onze pure en eenvoudige aangeboren natuur bedolven raakt en we het contact met ons ware zelf verliezen. Maar als kunst voor een artiest een venster is om een innerlijke wereld uit te drukken die het publiek raakt, is het dan niet zo dat alleen wanneer een artiest zijn eigen denkwereld kan verheffen, hij werken kan produceren die anderen inspireren om hetzelfde te doen? 

In harmonie zijn

Ik vond ook de traditionele opvattingen over harmonie fascinerend. De nadruk van de ouden op harmonie omvat de leer van de gulden middenweg, die gematigd is en extremen vermijdt. 

In het boek Doctrine van het Midden schreef Confucius' kleinzoon Zisi: "Balans is de grote basis van waaruit alle menselijke handelingen in de wereld groeien en deze harmonie is de universele weg, die alle mensen zouden moeten nastreven." 

Harmonie omvat toegankelijkheid - het maakt iets aantrekkelijk voor mensen uit alle lagen van de samenleving; iedere nationaliteit en zelfs iedere cultuur. 

In Discourses of the States, een verzameling van belangrijke toespraken van twee en een half duizend jaar geleden, is er een hoofdstuk genaamd "Wu Ju Expounds Beauty". Het geeft een onopgesmukte maar strikte definitie van harmonie en schoonheid: 

"Schoonheid is als de relaties tussen alle elementen geharmoniseerd zijn, ongeacht hoe je naar iets kijkt, van boven of beneden, van binnen of van buiten, in detail of in het algemeen, en van dichtbij of veraf."

"Het is niet gemakkelijk om iets van dit kaliber te maken. Hoe je dat moet doen klinkt misschien eenvoudig - in de woorden van de grote keizer Tang Taizong in de zevende eeuw: "In harmonie zijn is correct en rechtvaardig zijn." Dus wil een artieste een staat van harmonie verkrijgen, moet ze deugdzaam en rechtvaardig zijn en een zeer ruimdenkende kijk op het leven hebben. Het kan een leven van toegewijde studie, introspectie en bewustwording vergen om dit te vervolmaken.