Bezielde volle kommetjes van de Mongolen

Een verhaal over de etnische dans Mongoolse kommetjes uit Shen Yun 2017:

Ergens op de enorme uitgestrektheid tussen de Gobi zandvlakte en het Siberische noorden, schalt het lied van een herder door de frisse open lucht. Zijn inspanningen raken je en roepen je naar de witte spikkels in de verte: de joerten die het kampement van zijn nomadische naasten vormen.

De Mongoolse mensen belichamen de ziel van de hoog zwevende adelaars en leefden eeuwenlang als het paard: vrij rond galopperend. Het gebied dat ze eerbiedig hun thuis noemen zijn woestenijen die zich in alle richtingen uitstrekken, zo ver als het oog kan zien.

Hier zien jonge vrouwen in witte en vrolijke kobaltblauwe jurken hoe je uit de verte nadert. Ze stoppen even met melken, scheren en hun andere taken, en komen bij elkaar om hun voorname gast te begroeten. Sommigen hebben kommetjes verse melkthee bij zich: geurig, verwarmend, en altijd voedzaam - vernuftig balancerend bovenop hun hoofd.

Eerst voeren ze een ceremoniële offerande uit: de thee wordt boven, onder en rondom hen gepresenteerd. Dan begint de melodie te spelen. Met hoog opgestapelde schuimende kommetjes - het bekroonde hoogtepunt van het ritueel - glijden de vrouwen gracieus over het gras. Met golvende arm-, snelle pols- en krachtige schouderbewegingen beginnen ze met een prachtige dans. Hun gezichten en gebaren stralen van trots over hun unieke erfgoed en pastorale manier van leven. Formatie vloeit over in formatie, zo soepel en doelgericht als vliegende migrerende ganzen.

De muziek bereikt een climax. De energie is tomeloos. De dansers zetten prachtige technieken in. Ze wervelen rond en rond met een indrukwekkende snelheid. En dat terwijl hun kommetjes van begin tot eind in evenwicht blijven, in balans en ontspannen.

Uiteindelijk begint het daglicht te vervagen. De voorstelling van de dames nadert haar einde en ze wenken dat ze zich terugtrekken. Maar zelfs bij het afscheid biedt de hoffelijke groep je met een hartelijk vaarwel een laatste toost aan bij je vertrek..

Kom terug, lijken ze te zeggen, en we hopen dat je het fijn vond hier.

Het doek sluit.

Een kennismaking met het Nomadische leven

Een décor van saffierblauwe lucht die smaragdgroene graslanden overkoepelt, een verkwikkend orkestgeluid onder leiding van een doordringende erhu speler en een groep sympathieke dansers vol elan; zo neemt Shen Yun 2017 je mee op een uitstapje naar de frisse Aziatische steppe. Gecomponeerd door D.F. en gechoreografeerd door Chinese etnische dansspecialist Gu Xuang, is Mongoolse kommetjes een dans met een opvallende flair.

De traditionele komdansen van de Mongolen stellen een ceremoniële offerande van melkthee voor. Met een knip van duim en wijsvinger sprenkelen ze symbolisch een klein beetje omhoog naar de hemel, een beetje omlaag naar hun geliefde thuisland en een beetje rondom om elke eregast te verwelkomen.

Suutei tsai – zwarte thee met koemelk, gezouten en verrijkt met een lepel boter, is één van de meest geliefde drankjes van het land. Als je avonturen je ooit naar deze majestueuze steppen mochten meevoeren, zullen de gastvrije locals je hier van laten proeven zodra je een voet in hun joert zet. Zorg dat je het kommetje met je rechterhand aanneemt. En neem een flinke slok voordat je het neerzet. In vergelijking met andere regionale specialiteiten zoals airag (gefermenteerde merriemelk), urum (ingedikte yaksroom), of chatsarganii shuus (duindoornsap), is hun melkthee – ook al is die wat onortodox op smaak gebracht – relatief tam.

De Mongoolse kommetjes in dit 2017 seizoen is de eerste vrouwelijke Mongoolse dans die dhr. Gu Xuan bij Shen Yun heeft gechoreografeerd. Door de jaren heen leken zijn creaties, zoals Binnenhof elegantie, Lantaarn vreugde en de Mantsjoe dames van vorig jaar, altijd tegen me te spreken. Wanneer ik dans, vertellen ze me verhalen en creëren ze prachtige beelden in mijn geest. (Is het je opgevallen dat de bewegingen het scheren, wol spinnen, thee schenken en de vliegende adelaars imiteren? Heb je de melkgebaren gezien tijdens de opening van de dans? Ik heb me ooit tijdens een guitige bui omgedraaid naar een vriendin en gevraagd of ik haar koe in de weg zat… Maar in alle ernst; het heeft ons talloze uren gekost om deze dans onder de knie te krijgen en we hebben daardoor echt geleerd om steeds in balans te blijven.)

We zijn afgelopen zomer begonnen met het instuderen van Mongoolse kommetjes. Toen, net als nu vond ik de dans zo rijk in betekenis en traditie dat ik niet anders kon dan wild fantaseren. Dit verhaal hierboven is dus het garen dat ik spon in mijn zoektocht naar mijn eigen Mongoolse modus. Zo zal er op het podium, ongeacht hoeveel oceanen we van die indrukwekkende steppes af zijn, altijd een druppel van deze nomadische bezieling (warm, romig en een tikkeltje hartig) door mijn aderen stromen.