Interview: Taiwanese musici over hun Formosa tournee

Deze maand zet het Shen Yun Symfonie Orkest de eerste stappen in concertzalen van Oost Azië. Dit is het vijfde seizoen van het symfonieorkest, maar de eerste keer dat ze naar het buitenland reizen.

Het seizoen begint op 15 september met twee concerten in Tokio, Japan en vervolgt met 16 concerten in 12 Taiwanese steden. De maand daarop keert Shen Yun terug naar bekende Amerikaanse theaters zoals het Carnegie Hall in New York en daarna Boston, Toronto, Washington, D.C. en Chicago.

De artiesten van Shen Yun komen uit de hele wereld. Velen van hen zijn Taiwanees, waardoor de tournee dit jaar een soort thuiskomen is voor hen. Op de vooravond van de eerste voorstelling bruist het bij elke oefensessie van de verwachtingen. Tussen een aantal van deze laatste oefensessies door praatten we even met een paar musici van het zoete aardappelvormige eiland dat ook wel Formosa wordt genoemd.

I-Chen Huang, eerste celliste, begon haar muzikale studies in Taiwan. Later ging zij naar een conservatorium in Frankrijk. Violiste Hui-Chih Tsai studeerde ook in Parijs na haar opleiding in Taiwan. Chia-Jung Lee volgde een master opleiding in de Verenigde Staten voor ze zich als eerste fluitiste bij Shen Yun aansloot. Miao-Tzu Chiu, uit Taipei, speelt de traditionele Chinese pipa. Dit hebben ze erover te zeggen.

V: Jullie hebben in Taiwan opgetreden ter begeleiding van Shen Yun’s voornaamste dansvoorstelling. Hoe wordt Shen Yun daar ontvangen?

Tsai: Het was een groot succes en dat heeft me veel zelfvertrouwen gegeven. De mensen daar kunnen behoorlijk kritisch zijn als het gaat om Chinese cultuur. Uiteindelijk is het hun eigen cultuur! De verwachtingen zijn zelfs hoger, wat het nog spannender maakt om daar op te treden.

Huang: Ik denk dat het belangrijk is voor Shen Yun om onze missie van het behouden van tradities te delen met mensen in Taiwan. Uiteindelijk hebben zij historisch gezien een enorme rol gespeeld in de bescherming van Chinese tradities.

Halverwege de laatste eeuw, toen China zich middenin de roerige periode van de communistische revolutie bevond, vluchtte men van het vasteland van China naar het nabijgelegen eiland Taiwan. De kunstwerken en tradities die zij meenamen overleefden het, terwijl veel van de traditionele cultuur op het vasteland doelgericht vernietigd werd door de communisten. Met name was dat het geval tijdens de Culturele Revolutie in de jaren zestig en zeventig. Zelfs nu schrijven Taiwanezen nog met de traditionele Chinese karakters in plaats van het versimpelde schrift dat op het vasteland wordt gebruikt.

Ik denk dat de Taiwanezen veel hebben om trots op te zijn en ik ben blij om een stuk Chinese cultuur met hen te delen.

V: Hoe verhoudt de muziek van Shen Yun zich tot Chinese muziek waar mensen al bekend mee zijn?

Huang: Traditionele Chinese muziek is goed vertegenwoordigd in Taiwan. Maar grote concerten zijn beperkt tot orkesten met Chinese instrumenten. Onze muziek combineert traditionele Chinese muziek met de grootschalige westerse orkestratie die de meesten associëren met klassieke muziek van bijvoorbeeld Brahms of Beethoven. Het is niet iets wat mensen verwachten en er zijn eindeloos veel lagen waarin veel te ontwikkelen en te ontdekken valt.

Chiu: Ik ben altijd gefascineerd door de nuances die ontstaan door de vermenging van deze twee muzikale tradities. Je hebt de klassieke componeertechnieken die sterk gestructureerde harmonische progressie gebruikt, maar de smaken en stijlen zijn onmiskenbaar Chinees.

Mensen met een Oost-Aziatische achtergrond zullen een paar van de basiskenmerken herkennen van onze muziek, en ook enorm geboeid raken door de nieuwe ideeën. Mijn persoonlijke favorieten zijn de unieke arrangementen: dit jaar hebben we zelfs een samenspel van pipa en trompet!

V: Wat is nog meer typerend aan de muziek van Shen Yun?

Lee: Ik ben opgegroeid in Taiwan en mijn eerste indruk van Chinese muziek kwam van ceremoniële muziek uit een tempel vlak bij mijn huis. En ik bedoel geen kerkelijke hymnen of vredige meditatiemuziek. Ik bedoel trommels en cymbalen en luide en schallende instrumenten. Hier bij Shen Yun heb ik geleerd dat het mogelijk is om de prachtige delen van de ene cultuur te gebruiken en ze te vergroten met technieken geleend van een andere cultuur om zo echt een interactief effect te creëren.

Tsai: Shen Yun combineert het geluid van de erhu, pipa, of Chinese percussie instrumenten met invloeden van de westerse symfonie. Hierdoor ontstaat iets compleet unieks. Het wordt iets dat een zeer breed publiek aanspreekt. Het is anders dan pure Chinese muziek en ook anders dan zuivere westerse stijlen.

V: Laatste vraag - wat hoop je dat het publiek mee zal krijgen van het concert?

Huang: Ik hoop dat ze meer waardering krijgen voor traditionele Chinese cultuur.

Lee: Ik vind het leuk om tot de verbeelding te spreken. Als we ook maar twee minuten van echte mentale vrede kunnen oproepen, of misschien een gevoel van vliegen naar de hemelen, dan hebben we ons werk goed gedaan!