Zeilen over de zeven wereldzeeën

“Mijn ziel verlangt naar de zee,” verzucht een matroos die dromerig in de verte tuurt naar de horizon, waar de hemel en de zee zich met elkaar lijken te vermengen… Wat was er zo aantrekkelijk aan de zee? De intrige van het onbekende? De verlokking van schatten? De spanning van het avontuur? Zie hier - de lokroep van de zee!

Misschien draafde ik net een beetje door, maar denk je niet dat met een beetje fantasie het leven veel boeiender is? Voor ons is het leven tijdens de tournee een grote routine: opstaan, naar het theater gaan, danslessen volgen, eten, je spieren opwarmen, optreden, terug naar het hotel gaan, slapen. Herhaal, een paar maanden lang. Daarom probeer ik mezelf af en toe te inspireren door van perspectief te veranderen. De laatste tijd mijmer ik over het leven op zee.

Wist je dat het podium eigenlijk heel erg op een schip lijkt? Ik werd me laatst bewust van deze link toen ik in het auditorium naar het podium zat te staren. De gordijnen die het podium aan weerszijden omlijstten, leken op kleine zeilen en het grote gordijn was net het grote zeil. Toen onze regisseur plechtig over het podium liep met zijn handen op zijn rug, deed dit me denken aan een scheepskaptein die het dek inspecteert.

Zeiltermen voor de scheepskanten kennen een parallel met die van het podium: de boeg zou het voorpodium zijn, het achterdek is het achterpodium, de bakboord kant zou het linkerpodium zijn en stuurboord het rechterpodium.

Alle geslaagde scheepsreizen beginnen en eindigen bij het laden en lossen in de haven, onze theaterervaring begint en eindigt bij het laden en lossen van de bus.

Het schip heeft tuigage om de zeilen op te trekken en theaters noemen hun eigen systeem van touwen en buizen ook ‘tuigage.’ Een podiumkapitein kan ineens omhoog kijken en temidden van het tumult en kabaal om hem heen ineens uitroepen: “Jij daarboven op de reling; laat nummer 35 schieten!” En dan trekt een gespierde man zo’n vijfentwintig meter boven hem aan een touw, om daarna een tegengewicht op te tillen waardoor een prachtig nieuw zeil openvliegt.

In het theater zijn de dansers en muzikanten de matrozen van ons machtige vaartuig; in een gestaag tempo van onze eerste stuurman (de dirigent) werken we samen om alles soepel te laten varen.

In de Koreaanse ‘Piraten’ film zeggen ze ergens: “Zij die zich op hetzelfde schip bevinden, wacht eenzelfde lot,” vat prima het soort “vriendschappelijkheid” (grapje) samen die wij tijdens onze reis opbouwen.

We worden tijdens onze reis vaak geconfronteerd met extreme weersomstandigheden. Soms worden we verblind door de felle zon die van alle kanten op ons af lijkt te komen (podiumverlichting). Soms varen we mistbanken in (droog ijs) of regelrecht de duisternis in (black-outs).

Er is zowel een gevoel van kalmte als anticipatie als we naar de lege zee (het auditorium) staren voordat de reis begint. Maar zodra het grote zeil (gordijn) hoog gehesen is, begint het spannend te worden. Als we naar de zee van enthousiaste gezichten kijken en golf na golf van applaus horen die tegen onze scheepsromp klotsen, zweven onze harten hoog boven zee.

En dan is er nog een allerlaatste parallel: vroeger zochten zeilexpedities routes naar exotische plekken om handel te drijven. Matrozen werden gedreven door het vooruitzicht van avontuur, rijkdom, en roem. Alhoewel veel expedities mislukten, werden er ook met succes ontdekkingen gedaan. Deze avonturen leidden tot historische culturele uitwisselingen.

Tijdens de Ming dynastie voerde ontdekkingsreiziger Zheng He een ontzagwekkende vloot aan die naar veel plaatsen in de wereld zeilde die daarvoor nog onbekend waren in China. De rijkdommen die hij met zich meenam op zijn reizen gaven blijk van de weelde en kunde van het Rijk van het Midden en wekte in veel andere landen interesse op voor het Rijk van het Midden en haar beschaving.

Die interesse blijkt nog steeds uit de miljoenen toeristen die jaarlijks naar China drommen en Chinese artefacten ter waarde van miljoenen dollars worden in musea wereldwijd tentoongesteld. Triest genoeg is veel van de traditionele Chinese cultuur in de loop der tijd vergaan of door de Chinese Communistische Partij vernietigd.

Onze eigen reis heeft als missie de traditionele Chinese cultuur nieuw leven in te blazen. Deze cultuur, en dat geldt eigenlijk voor alle culturen, is veel meer dan wat artefacten. De essentie van een cultuur verschuilt zich in de moraal van verhalen die in de loop der tijd van generatie op generatie zijn doorgegeven. En dat is precies wat wij delen als we de wereldzeeën bezeilen.