Vergelijkbare figuren BONUS: Ye Xian en Cinderella
In deze serie hebben we historische figuren uit zowel het Oosten als het Westen onderzocht. Als leuke afsluiter hebben we een bonuspaar toegevoegd - de enige fictieve - en de gelijkenis is griezelig.
Wist u dat er een Chinese Assepoester bestaat?
Al in 850, tijdens de Tang-dynastie, ontstond het Chinese sprookje van Ye Xian, lang voor de opkomst van massacommunicatie. De Assepoester-versie die het gemakkelijkst in de hoofden van de mensen opkomt, ontstond ruim acht eeuwen later, in 1697 en de Disney-versie in 1950. En de Amazon Prime versie in 2021...
Voor zover we kunnen nagaan, ontstond de vroegste vorm van het Assepoester-verhaal, Rhodopis, in Griekenland ergens voor of na het jaar 0. In die versie trouwt een Griekse slavin met een Egyptische koning, maar hier zullen we het vooral hebben over de Chinese versie in vergelijking met de meest herkenbare Westerse Assepoester, die gebaseerd is op het verhaal van de Franse Charles Perrault.
Laten we eerst een paar punten bekijken:
• Ye Xian, zoals de mooie jongedame heet, is goedhartig en zachtaardig.
• Ze heeft geen moeder.
• Haar vader sterft en haar wrede stiefmoeder dwingt haar tot dienstbaarheid.
• Haar stiefmoeder doet alles wat in haar macht ligt om Ye Xian het leven zuur te maken.
Klinkt dat bekend?
Het leven is zwaar voor Ye Xian, maar ze heeft wel een praatgrage vis (in tegenstelling tot muizen), waar ze dol op is. Deze vis is een van haar weinige bronnen van vreugde. Elke dag als ze naar buiten gaat om de vis te zien, zwemt hij opgewonden naar de oppervlakte om haar te begroeten.
Maar de jaloerse stiefmoeder van Ye Xian ontdekt het al snel... Als de vis merkt dat de stiefmoeder dichterbij komt, duikt hij snel in het diepe om haar moordzuchtige blik te ontwijken.
Op een dag verkleedde de stiefmoeder zich als Ye Xian en imiteerde haar stem om de vis te verleiden naar de oppervlakte te zwemmen. Als de onschuldige vis dat doet, wordt hij geconfronteerd met de met een dolk zwaaiende kwaadaardige stiefmoeder. Maar het is te laat. De vis wordt gekookt en opgegeten door de stiefmoeder en stiefzus van Ye Xian en de graten worden begraven.
Als Ye Xian de moord op haar enige metgezel ontdekt, barst ze in huilen uit.
Terwijl Assepoester een vrolijke goede fee heeft, heeft Ye Xian een bebaarde, Taoïstische tover-peetvader. En het is op dit moment dat de peetvader verschijnt.
"Huil niet mijn kind", zegt hij tegen haar. "Ik weet waar de visgraten begraven zijn. Ga ze opgraven, maar hou ze geheim. Als je in grote nood bent, mag je bidden tot de botten voor wat je maar wilt. Maar denk eraan, wees niet hebzuchtig, anders zal het goddelijke je straffen."
Het muiltje
Een nieuwjaarsfeest wordt gehouden voor de dorpelingen en de opgewonden stiefzuster van Ye Xian is van plan het feest bij te wonen, in de hoop haar toekomstige echtgenoot te vinden.
Ye Xian wil er ook naar toe, maar haar stiefmoeder verbiedt haar het huis te verlaten. Ze vreest dat Ye Xian's schoonheid haar stiefzuster zal overtreffen op het feest.
Zonder mooie jurk haalt Ye Xian de oude visgraten tevoorschijn en zie, plotseling heeft ze een prachtig zijden gewaad en een mantel van veren aan en... een paar glimmende gouden muiltjes.
Dankzij de magische visgraten en haar onsterfelijke voogd, gaat Ye Xian naar het feest, waar ze al snel een menigte aantrekt. De bezoekers van het evenement zijn onder de indruk van haar schoonheid, haar engelachtige gezicht, haar charmante glimlach en haar gracieuze tred.
Net als Ye Xian van de aandacht begint te genieten, wordt ze opgemerkt door haar stiefzus.
"Kijk mam!" roept de stiefzus uit. "Is dat niet mijn zus?!"
Als ze haar stiefzus hoort roepen, gaat Ye Xian ervandoor en valt een muiltje van een van haar sierlijke voeten.
We spoelen even vooruit en zien het muiltje terechtkomen in de handen van een jonge (en vermoedelijk charmante) koning. En de koning wil heel graag de eigenaresse van het muiltje vinden.
Hij is zo verliefd op het muiltje dat hij een koninklijk decreet uitvaardigt waarin staat dat hij zal trouwen met de voet die het muiltje past (en met de rest van haar).
Vele meisjes beproeven hun geluk, maar er wordt geen match gevonden.
De koning laat zijn mannen overal naar het andere muiltje zoeken, in alle huizen van het koninkrijk. Uiteindelijk wordt het ontdekt in de la van Ye Xian, samen met haar oogverblindende jurk.
Ye Xian wordt voor de koning gebracht, die meteen onder de indruk is. Ze schuift haar voet in het muiltje - het past perfect.
De koning en Ye Xian trouwen zodra de bruiloft geregeld kan worden. Ye Xian wordt bevrijd van haar wrede stiefmoeder en stiefzus, en leeft nog lang en gelukkig met de koning.
Ye Xian, wiens hart net zo mooi is als haar gezicht, vergeeft haar stiefmoeder en stiefzus. Ondanks alles wat ze met hen heeft moeten doorstaan - vernedering, mishandeling en wreedheid - koesterde ze geen wrok. Misschien was dat één van de geheimen van haar charme.
Net als bij Assepoester zijn er andere variaties op dit verhaal, hoewel dit de meest voorkomende is.
De Griekse versie van Assepoester heeft een paar sandalen, net als de Iraakse versie, maar de Chinese en Franse versies hebben beide muiltjes, respectievelijk van goud en glas. Hetzelfde geldt voor de Russische, Vietnamese, Tibetaanse en Thaise versies.
Ondanks enkele culturele verschillen - reïncarnatie speelt bijvoorbeeld een belangrijke rol in de Aziatische versies - is de overheersende moraal in deze verhalen, zowel in het Oosten als in het Westen, vriendelijkheid en vergevingsgezindheid. Vergeving aan boosdoeners die handelen uit jaloezie en wrok, en vasthouden aan de goedheid in je hart, zelfs als het lijkt of alle hoop verloren is.
En het concept van "een Assepoester-verhaal" - een goed persoon die tegenslag ondervindt, onrechtvaardigheid en ontbering moet ondergaan, en uiteindelijk door volharding en geloof verlossing en geluk vindt - is tot op de dag van vandaag een van de meest blijvende en aandoenlijke verhaallijnen.
Vergelijkbare figuren BONUS: Ye Xian en Cinderella